تاثیرات همکاری‌های منطقه‌ای بر امنیت جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی روابط شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا

دکتر مهدی علیخانی[1]- دکتر الهام حسین‌خانی[2]- دکتر حامد عمویی[3] [1] - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه روابط بین‌الملل، تاکستان، قزوین، ایران. (نویسنده مسئول) [email protected] [2] - عضو باشگاه دانشگاه آزاد اسلامی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان [email protected] [3] - عضو باشگاه دانشگاه آزاد اسلامی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان [email protected] امنیت ملی یکی از مولفه‌های مهم در مورد هر واحد ملی است که از آن به صیانت از خود در برابر تهدیدات داخلی و خارجی تعبیر شده است. در کنار این، در جهان امروز روندی از همگرایی وجود دارد که نظریه سازه‌انگاری به خوبی می‌تواند آن را تفسیر کند. از جمله همگرایی میان کشورهای اروپایی که به ایجاد اتحادیه اروپا انجامیده است و نیز همگرایی میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که منجر به پیدایش شورای همکاری خلیج فارس شده است. در این میان، این دو سازمان منطقه‌ای به ایجاد رابطه با یکدیگر پرداخته‌اند و در زمینه‌هایی از جمله انرژی، تجارت و... در حال همکاری هستند. از دیگر سو، جمهوری اسلامی ایران نیز که همسایه شورای همکاری خلیج فارس به شمار می‌رود، به عنوان کشوری دارای منابع غنی انرژی، دارای تجارت با هر دو سازمان منطقه‌ای نامبرده و برنامه‌هایی چون برنامه هسته‌ای، در رابطه میان این دو سازمان، مورد توجه بوده است. لذا این مقاله تلاش دارد با روش تحلیلی- توصیفی در سه زمینه انرژی، برنامه هسته‌ای و تجارت به بررسی تاثیرات ناشی از رابطه شورای همکاری اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس، بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بپردازد و نتیجه کلی به دست آمده آن، چنین است که این رابطه منجر به نفوذ بیشتر قدرت‌های برزگ در منطقه خلیج فارس شده است و اگرچه مواضع شورا- اتحادیه را به هم نزدیک کرده، اما منجر به اقدام عملی جدی توسط آنان به صورت مشترک علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نشده است